Kedilerde Deri Altında Şişlik ve Kitle

Kedilerde deri altında şişlik ve kitle çeşitli nedenler ile karşımıza çıkan ve evcil hayvan sahiplerinde tedirginliğe neden olan bir durumdur. Bu şişlikler bazen zararsız yağ bezeleri olabilirken, bazı durumlarda tümöral oluşumların veya enfeksiyonların habercisi olabilir. Deri altındaki kitlenin yeri, büyüklüğü, sertliği, hareketliliği ve kedinin genel durumu bu oluşumların değerlendirilmesinde ve şişliğe neden olan ana faktörün belirlenmesinde önemli ipuçları verir. Bazen deri altında bulunan şişlik ve kitleler zaman içinde büyüyebilir, yer değiştirebilir veya iltihaplanarak kedide ağrı ve huzursuzluğa neden olabilir. Özellikle aniden ortaya çıkan veya hızla büyüyen şişlikler dikkatle izlenmeli, mutlaka veteriner hekim tarafından incelenmelidir. Deri altı şişlikler ve kitleler yalnızca fiziksel bir değişiklik değil, aynı zamanda kedinin bağışıklık sistemi, doku yapısı ve genel sağlığı hakkında bilgi veren önemli bir göstergedir.

Kedilerde deri altında şişlik ve kitlelerin tespiti çoğu zaman evde yapılan basit bir okşama sırasında gerçekleşir. Şişliklerin ağrılı olması, sıcaklık artışı, akıntı ya da renk değişikliği gibi belirtiler, enfeksiyon veya iltihabi reaksiyonları düşündürebilir. Öte yandan, hiçbir ağrı veya rahatsızlık belirtisi vermeyen ve yavaş büyüyen kitleler iyi huylu (benign) oluşumlar olabilir. Ancak kedilerde kötü huylu tümörler de sık görüldüğünden, hiçbir şişlik önemsenmeden bırakılmamalı ve mutlaka kontrol ettirilmelidir. Bazı durumlarda bu tür kitleler sistemik hastalıkların dışa yansıyan ilk belirtisi olabilir. Evcil hayvan sahiplerinin bu tür belirtileri gözlemlemesi, hızlı müdahale açısından hayati önem taşır. Erken tanı ve uygun tedavi, olası ciddi sağlık sorunlarının önüne geçilmesine büyük ölçüde yardımcı olur.

Kedilerde Deri Altı Şişlik ve Kitle Nedenleri

Kedilerde deri altında bulunan çeşitli büyüklük, kıvam ve sertlikteki şişlik ve kitleler farklı birçok sebeple karşımıza çıkabilmektedir. Kliniklerde genel olarak karşımıza çıkan deri altında şişlik ve kitle belirtileri ise aşağıdaki gibidir.

Kedilerde Enfeksiyon Kaynaklı Apse Oluşumu

Kedilerde ısırık, tırmalama ya da sivri cisimlerle temas sonrası deri altında apse gelişebilir. Apse genellikle bakteriyel enfeksiyon sonucu oluşur ve iltihapla doludur. Apse oluşumu halinde deri altında sıcak, kırmızımsı ve ağrılı bir şişlik gözlemlenir. Bu durum genellikle ateş, iştah kaybı ve halsizlik gibi genel belirtilerle birlikte seyreder. Apse içindeki iltihap zaman içerisinde deri yüzeyini deler ve dışarı akabilir. Veteriner müdahalesiyle drenaj, antibiyotik tedavisi ve lokal uygulamalar ile tedavi edilir.

Kedilerde Yağ Bezeleri (Lipom)

Yağ bezeleri, genellikle yaşlı kedilerde görülen, iyi huylu ve yavaş büyüyen kitlelerdir. Deri altında yumuşak, hareketli ve ağrısız kitleler olarak hissedilir. Estetik dışında çoğunlukla bir problem yaratmayan lipomlar nadiren müdahale gerektirir. Ancak kesin tanı için veteriner hekim tarafından iğne aspirasyonu (ince iğne biyopsisi) önerilebilir. Lipomlar başka hastalıklarla karıştırılabileceğinden, düzenli kontrol önemlidir. Şüpheli durumlarda cerrahi müdahale düşünülebilir. Cerrahi müdahale sonrasındaki patolojik inceleme ile net olarak teşhis konur.

Kedilerde Deri Altında Tümöral Oluşumlar

Kedilerde hem iyi huylu hem de kötü huylu tümörler deri altında gelişebilir. Fibrosarkom, mast hücreli tümör, liposarkom gibi malign oluşumlar hızlı büyür, çevre dokulara yayılabilir ve zamanla ülserleşebilir. Özellikle enjeksiyon bölgesinde gelişen tümörler, enjeksiyon bölgesi sarkomu olarak adlandırılır ve oldukça agresiftir. Tümöral kitleler genellikle sert, sabit ve düzensiz kenarlı olur. Tanı için biyopsi şarttır. Tedavi çoğu zaman cerrahi eksizyon, kemoterapi veya radyoterapi gibi ileri yaklaşımlar gerektirir.

Kedilerde Enjeksiyon Reaksiyonları

Aşılar, antibiyotikler veya bazı ilaçlar, deri altına uygulandığında lokal doku reaksiyonuna neden olabilir. Bu durum geçici bir şişlik yaratabilir. Genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden geriler. Ancak şişlik büyür, sıcaklık artar ya da ağrılı hale gelirse enfeksiyon riski düşünülmelidir. Enjeksiyon uygulama sonrası oluşan nodüllerin takibi önemlidir, çünkü nadiren de olsa bu bölge tümör gelişimine yatkın olabilir.

Kedilerde Kist Oluşumları

Kistler, içi sıvı veya yarı katı madde ile dolu yapılar olup, genellikle çeşitli bez kanallarının tıkanması sonucu oluşur. Kedilerde sebase (yağ) kistler yaygın olarak görülür. Bu tür oluşumlar genellikle ağrısızdır ve belirli bir büyüklüğe ulaştıklarında patlayabilir ya da iltihaplanabilir. Veteriner hekim tarafından boşaltılabilir veya cerrahi yöntemler ile alınabilir.

Kedilerde Deri Altı Şişlik ve Kitlelerin Değerlendirilmesi

Kedilerde deri altında şişlik ve kitle durumu gözlendiğinde bunun değerlendirilmesi, nedeninin belirlenmesi ve uygun şekilde tedavi sürecinin uygulanması önemlidir. Bu kapsamda muayene ile beraber hasta sahibinden alınacak bilgilerde çok önemlidir.

• Boyutu: Küçük mü yoksa hızla büyüyen bir kitle mi?
• Sertliği: Yumuşak, orta sertlikte ya da taş gibi sert mi?
• Hareketliliği: Parmağınızla oynattığınızda yer değiştiriyor mu?
• Sıcaklığı ve Rengi: Normal cilt rengi mi yoksa kızarıklık var mı?
• Ağrı: Kitleye dokunulduğunda kedi tepki veriyor mu?
• Yerleşimi: Sırt, boyun, karın, bacak gibi hangi bölgede?

Şişlik veya kitlenin bu ve bunlara benzer özellikleri tanı konulmasında ve tedavi sürecinde oldukça önemlidir.

Kedilerde Deri Altında Şişlik ve Kitlelerin Tanı ve Tedavisi

Deri altındaki şişliklerin tanısı yalnızca fiziksel muayene ile genellikle olmaz, çoğu zaman ileri tetkikler ile desteklenir. Bu tarz durumlarda tanı süreci genellikle aşağıdaki adımları içerir.

• İnce iğne aspirasyon biyopsisi: Kitle içerisinden hücre örneği alınarak mikroskop altında incelenir.
• Tam kan sayımı ve biyokimya testleri: Enfeksiyon, inflamasyon veya organ fonksiyonları değerlendirilir.
• Ultrasonografi: Kitle yapısı ve çevre dokularla ilişkisi değerlendirilir.
• Röntgen: Kitle kemik yapılarla ilişkiliyse veya yayılım varsa incelenir.
• MR veya Tomografi: Bazen ileri görüntüleme teknikleri kullanılabilir.
• Cerrahi biyopsi: Gerekli durumlarda kitlenin tamamı ya da bir kısmı çıkarılarak patolojiye gönderilir.

Bu testlerin sonuçlarına göre şişliğin iyi huylu mu yoksa kötü huylu mu olduğu belirlenir. Buna göre uygun bir tedavi protokolü hazırlanır.

Tedavi süreci şişliğin nedenine, kedinin yaşına, genel sağlık durumuna ve kitle özelliklerine göre değişkenlik gösterir. Kedilerde deri altında şişlik ve kitle durumlarında kullanılan başlıca tedavi seçenekleri aşağıdaki gibidir.

• Antibiyotik ve drenaj: Enfeksiyona bağlı apselerde genellikle bu yöntemler kullanılır.
• Cerrahi müdahale: Lipom, kist, tümör gibi durumlarda çoğunlukla cerrahi tedavi yöntemleri tercih edilir.
• Kemoterapi ve radyoterapi: Malign tümörlerde bazen destekleyici tedavi bazense ana tedavi yöntemi olarak kullanılabilir.
• Lokal bakım ve gözlem: Küçük, ağrısız ve değişmeyen kitlelerde kitle takibi yapılabilir.
• Ağrı yönetimi ve destekleyici tedavi: İleri yaş ya da sistemik hastalığı olan kedilerde şişlik ve kitlenin ana nedenine göre bazen destekleyici tedaviler kullanılabilmektedir.

Cerrahi işlemlerde kitle ile birlikte çevre sağlıklı dokunun da alınması, tekrar oluşum riskini azaltmak açısından önemlidir. Bu kapsamda veteriner hekim zaten en doğru değerlendirmeyi yapacaktır.

Evcil hayvan sahipleri kedilerini düzenli olarak kontrol ederek anormal şişlikleri erken fark edebilir. Aşağıdaki önlemler, deri altı şişliklerin önlenmesi ve erken tespiti açısından önemlidir.

• Haftada bir kez kediyi elle kontrol ederek cilt altı düzensizliklerin fark edilmesi önemlidir.
• Aşı ve enjeksiyon bölgelerinin en azından birkaç gün takibi yapılmalıdır.
• Yaralanma ve ısırıklarda hızlı müdahale etmek gerekir. Özellikle ısırık durumunda enfeksiyon riski çok yüksektir.
• Dengeli beslenme ile bağışıklık sisteminin güçlü tutulması birçok sorunun önlenmesinde önemlidir.
• Düzenli veteriner kontrolleri yaptırmak bu ve buna benzer tüm sağlık sorunlarının erken tespitinde ve önlenmesinde hayati önem taşır.

Kedilerde deri altında şişlik ve kitleler fark edildikten itibaren birkaç gün gözlemlenmeli, büyüme, renk değişimi veya ağrı gelişirse hemen bir veteriner hekime başvurulmalıdır. Kedilerde deri altında şişlikler ve kitleler basit bir reaksiyondan ciddi bir hastalığın habercisine kadar çok geniş bir spektrumda yer alır. Bu nedenle evcil hayvan sahiplerinin dikkatli gözlem yapması, belirtileri ciddiye alması ve zamanında profesyonel destek alması, kedilerin sağlıklı bir yaşam sürmesi açısından büyük önem taşır.

Sıkça Sorulan Sorular