Köpeklerde Akciğer Kanseri Belirtileri ve Tedavisi
Köpeklerde akciğer kanseri aslında çok karşılaştığımız bir durum değildir, fakat son yıllarda giderek yaygınlığı artmaktadır. Köpeklerde akciğer kanseri genellikle ileri aşamalara kadar asemptomatik yani herhangi bir belirti vermeden seyreder. Bu da tedavi anlamında bizi zorlamakta ve tedavi seçeneklerini kısıtlamaktadır.
Boxer, pug ve bulldog gibi brakiosefalik ırklar akciğer kanserine daha yatkın olan ırklardır. Bu kanser türü, akciğerlerin direk olarak kendisinde (primer akciğer kanseri) ortaya çıkabileceği gibi vücudun diğer bölgelerindeki kanserin akciğerlere yayılması (metastatik akciğer kanseri) ile de ortaya çıkabilir. Genelde 9 yaşının üzerindeki yaşlı köpeklerde karşımıza çıkmaktadır.
Konu İçeriği
Köpeklerde Akciğer Kanserinin Nedenleri
“Köpekler akciğer kanserine nasıl yakalanır?” sorusuna aslına bakarsanız net olarak cevap vermek mümkün değildir. Primer akciğer tümörlerinin ortaya çıkmasına neden olan spesifik nedenler üzerine araştırmalar devam etmektedir. Fakat bazı faktörlerin akciğer tümörü ve kanserini tetiklediği düşünülmektedir. Bu faktörler ise aşağıdaki gibidir.
- Sigara içilen alanlarda uzun süreli sigara dumanına maruz kalması
- Çevre kirliliği ve çeşitli kimyasalları soluma
Genetik faktörlerin özelliklede ırk özelliklerinin akciğer tümörleri üzerine etkili olduğu da düşünülmektedir. Erkek ve dişi köpeklerde akciğer kanseri görülebilir ama yapılan bazı çalışmalarda dişilerin biraz daha yatkın olduğu belirlenmiştir. Son olarak orta ve ileri yaştaki köpeklerde daha sık karşımıza çıkar.
Köpeklerde Akciğer Kanseri Türleri
Köpeklerde primer akciğer tümörleri nadir olarak görülür. Fakat ortaya çıktıklarında genellikle kötü huylu tümör yapısındadır yani kanserdir. En yaygın karşımıza çıkan primer akciğer tümörü adenokarsinom olarak adlandırılan ve glandüler yapılardan kaynaklanan tümör türüdür. Adenokarsinomlar köpeklerde akciğerde en sık görülen tümör türüdür ve tüm primer akciğer tümörü vakalarının yaklaşık %75’ini oluşturur.
Ayrıca birincil akciğer tümörleri, akciğer dokusuna destek sağlayan bir kısmından köken alabilir. Bunlara en yaygın örnekler olarak fibrosarkom (fibröz dokudan), kondrosarkom (kıkırdak dokudan) ve hemanjiyosarkom (kan damarlarından) verilebilir.
Malign pulmoner lenfoma ve malign pulmoner histiyositoz ise özellikle bernese dağ köpekleri ve flat coated retriever köpeklerinde karşımıza çıkan tümör türleridir.
Köpeklerde primer akciğer tümörleri nadir olmakla birlikte, meme tümörleri veya kemik tümörleri gibi diğer primer tümörlerden kaynaklanan metastatik tümörler daha yaygın olarak karşımıza çıkar. Pulmoner metastaz insidansı tümör tiplerine göre değişir.
Köpeklerde Akciğer Kanserinin Belirtileri
En başta dediğimiz gibi köpeklerde akciğer kanseri genellikle ilk aşamalarda belirti vermez. İleri aşamalarda tümör büyüyüp, baskı yapmaya başlayınca belirtilerde karşımıza çıkmaya başlar.
- Kronik ve uzun süreli öksürük, öksürük nöbetleri
- Nefes almada zorlanma, hızlı ve ağzı açık nefes alma
- Halsizlik ve genel olarak keyifsizlik
- İştahsızlık ve kilo kaybı
- Regürjitasyon yani yenilen yiyeceğin tekrar ağızdan çıkması
Öksürük, nefes almada zorlanma ve halsizlik gibi belirtiler köpeklerde akciğer kanserinin işaretleri arasında olsa da, aslında bu belirtiler birçok hastalık ve sağlık probleminde karşımıza çıkabilmektedir. Bu ve bunlara benzeri belirtiler ile karşılaşıldığı durumunda ayırıcı tanı ve sebebin tam olarak belirlenmesi için röntgen, ultrason, MR, CT gibi ileri tanı yöntemleri kullanılmalıdır.
Köpeklerde Akciğer Kanserinin Tanı ve Tedavisi
Doğru tanı koymanın asıl amacı akciğer kanserinin evresini ve yaygınlığını belirlemektir. Çünkü tedavi seçenekleri ve prognoz bu iki faktöre göre belirlenmektedir. Yukarıdaki bahsettiğimiz belirtiler olası başka bir sorun veya problem ile eşleştirilmezse akciğer tümörleri açısından da bir değerlendirme yapmak faydalı olacaktır. Bunun için ileri tanı yöntemleri kullanılmalıdır.
Göğüs bölgesinin röntgeni ilk olarak kullanılabilecek yöntemdir. Akciğer dokusunda belirgin bir kitle, sıklıkla kaudal loblarda bulunan birincil akciğer tümörlerini gösterir. Özellikle meme kanseri veya kemik kanserinden kaynaklanan akciğer metastazları ise yuvarlak nodüler kitleler veya dağınık sızıntılar şeklinde kendisini gösterir. Karsinomlar ve osteosarkomlar gibi çeşitli tümörlerde farklı tipte nodüller ile karşımıza çıkar. 1 cm’nin altındaki lezyonlar röntgende görünmeyebilir. Böyle bir şüphe durumunda BT taraması yapılabilir.
BT taraması, tümörün tam yerini ve boyutunu belirleyebileceğimiz, röntgenin tespit edemediği küçük nodülleri görebileceğimiz ve kanserin boyutunu kesin olarak değerlendirebileceğimiz çok hassas ve kesin bir tanı yöntemidir.
Biyopsi, teşhis amacıyla canlı bir varlıktan hücre veya doku örneğinin alınması anlamına gelir. Buradaki temel amaç hastanın sahip olduğu tümör tipini belirlemektir. Ultrason eşliğinde ince iğne aspirasyonu en sık tercih edilen yöntemdir. Ayrıca bazı durumlarda cerrahi biyopside yapılmaktadır.
Köpeklerde akciğer kanserini belirledikten sonraki en önemli adımlardan birisi kanserin türü ile beraber evresinin de belirlenmesidir.
Hastalığı doğruladıktan sonraki adım, evresini belirlemektir. Köpekler için akciğer kanseri evreleme protokolleri üç ana parametre içerir. Bunlar;
- Primer tümörün büyüklüğü
- Yakındaki ilgili lenf düğümlerinin durumu
- Metastaz varlığı veya yokluğu
Tümörün evresinin belirlenmesi, hastaya özel tedaviyi belirlemek ve köpeğin prognozu hakkında bilgi sahibi olmak açısından önemlidir. Köpeklerde akciğer kanserinin tedavisi genellikle hastalığın evresine bağlıdır.
Erken Aşama (1. Evre) Akciğer Kanseri : Akciğerdeki tümör küçük ve erişilebilir bir noktadaysa, tercih edilen tedavi tümörün etkilenen akciğer lobuyla birlikte çıkarılmasıdır. Bu aşamadan sonra veya sadece radyasyon tedavisi seçenekleri de değerlendirilebilir.
Orta Aşama (2. Evre) Akciğer Kanseri : Ameliyat hala mümkün olabilir, ancak kanserin yayılmasını önlemek ve tekrarlama olasılığını azaltmak için sıklıkla kemoterapiyle birlikte uygulanır. Ameliyatın mümkün olmadığı durumlarda direk olarak kemoterapi seçenekleri kullanılabilir.
İleri Aşama (3. Evre) Akciğer Kanseri : Bu genellikle tümörü küçültmek ve diğer organlara yayılmasını yavaşlatmak için ana tedavi yöntemi olarak kemoterapi uygulanır. Bazı kanser türlerinde immünoterapi yöntemi uygulanabilmektedir.
Metastatik Aşama (4. Evre) Akciğer Kanseri : Bu aşamada ne ameliyat ne de diğer medikal tedaviler işe yaramamaktadır. Amaç genellikle semptomları hafifletmek ve köpeğin yaşam kalitesini iyileştirmektir.
Akciğer kanseri olan köpeklerin prognozu tümörün türüne ve evresine göre değişir. Lenf yumrularına yayılımı olmayan primer tümörler için sağlıklı yaşam beklentisi bir yıl civarındadır. Eğer lenf yumrularına metastaz söz konusu ise yaklaşık 6 aylık bir yaşam beklentisi söz konusudur. Metastatik akciğer kanseri olan köpekler için yaşam beklentisi, tümörün agresifliğine bağlı olarak çoğunlukla altı aydan azdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Köpeklerde akciğer tümörü ve kanseri olur mu?
Nadirde olsa köpeklerde akciğer tümörü ve kanseri karşımıza çıkmaktadır. Köpeklerde görülen akciğer tümörü veya kanseri genellikle metastaza bağlı akciğer kanseridir.
Köpeklerde akciğer kanseri belirtisi nedir?
Köpeklerde akciğer kanserinin en önemli belirtileri arasında kronik öksürük, nefes almada zorlanma, halsizlik, iştahsızlık ve kilo kaybı sıralanabilir.
Akciğer kanseri olan köpek ne kadar yaşar?
Bu kanserin evresi ve yayılımı ile direk olarak ilişkilidir. Fakat maalesef genellikle yaşam süresi 1 yıldan azdır. Metastaz ve ileri evrelerde bu süre 6 ayın altına düşmektedir.