Köpeklerde Ağız Kanseri ve Tümörleri
Köpeklerde ağız kanseri genellikle yaşlı köpekleri etkileyen bir sorundur. Kısaca ağız bölgesinde yer alan normal doku hücrelerinin anormal büyümesi ve düzensiz çoğalmasıdır. İnsanlarınkine benzer şekilde bir
köpeğin ağzı çeşitli hücre tiplerinden meydana gelmektedir. Tümör veya kanser vakalarında bu hücrelerden bir veya birkaçı etkilenmektedir. Köpeklerde ağız tümörleri genellikle damakta veya diş etlerinin çevresinde bulunur, ancak ağzın herhangi bir yerinde de bulunabilir.
Genel olarak köpeklerde ağız tümörleri veya kanseri; çok hızlı büyüme eğilimindedirler ve çoğunlukla alttaki ağız bölgesindeki kemikleri de etkilerler. Bazı tümör çeşitleri vücudun diğer bölgelerine kolayca yayılır. Tüm köpekler, özellikle yaşlılık dönemlerinde ağız kanseri riski altındadır. Ancak bazı ırkların genetik yatkınlık nedeniyle ağız kanserine yakalanma olasılığı diğerlerinden daha yüksektir. Köpeklerde ağız kanserinin belirtileri arasında şişlik, kanama, dişlerde gevşeme ve kötü ağız kokusu yer alır.
Aslına bakarsanız ağız kanseri tek bir kanser türü değildir. Sadece kanserin başladığı yeri ifade eder. Köpeklerde birkaç farklı ağız kanseri türü görülebilir. Fakat melanom, skuamöz hücreli karsinom ve fibrosarkom en yaygın olanlarıdır. (Bkz. Köpeklerde Kanser Türleri)
Konu İçeriği
Köpeklerde Ağız Kanserinin Nedenleri
Köpeklerde ağız kanserinin kesin bir nedeni yoktur. Fakat baktığımızda birçok vakada genetik faktörlerin rol oynadığı görülmektedir. Genel olarak bir değerlendirme yapıldığında; erkek köpeklerin, küçük ırk köpeklerin ve yoğun pigmentli diş etlerine sahip köpeklerin ağız kanseri geliştirme riski daha yüksektir.
Köpeklerde ağız kanserinin çoğu durumda tanımlanabilir bir nedeni olmamasına karşın genetik yatkınlıktan bahsetmiştik. Akita, Cocker Spaniel, Dachshund, Doberman Pinscher, Collie, Boxer, Golden Retriever, Scottish Terrier, Poodle ve Shetland Shepherddog ırklarının ağız kanserine daha yatkın ırklar olduğunu söylemek mümkündür. Aynı zamanda ailesinde ağız kanseri vakası olan köpeklerin bu kanser türüne daha yatkın olduğunu söyleyebiliriz.
Köpeklerin ağızlarını etkileyen en yaygın kanser türleri aşağıdaki gibidir.
- Melanom: Ağız melanomu, köpeklerde teşhis edilen en yaygın ağız kanseri türüdür ve kemiğe kadar yayılabilir.
- Skuamöz Hücreli Karsinom: Oral skuamöz hücreli karsinom, köpeklerde en sık görülen ikinci ağız kanseri türüdür ve ağızdaki dokuların dış tabakasını etkiler.
- Fibrosarkom: Ağız fibrosarkomu ağızdaki lifli dokulardan köken alır ancak ağız boşluğundaki komşu dokulara yayılabilir.
Köpeklerde Ağız Kanserinin Belirtileri
Köpeklerde en sık görülen ağız kanseri türleri melanom, skuamöz hücreli karsinom ve fibrosarkomdur. Köpeklerde ağız kanseri özellikle ilk evrelerde bir süre fark edilmeyebilir. Ancak aşağıdaki belirtilerden herhangi birinin ortaya çıkması durumunda en kısa sürede veteriner hekime başvurulmak ve altında yatan ana sorunu tespit etmek gerekir. Bu belirtilerin görülmesi köpeğin kanser olduğu anlamına gelmez. Bu ve benzer belirtiler oldukça basit ve küçük problemlerden kaynaklı olarak ta karşımıza çıkabilir.
- Ağızdan salya akması
- Tükürük salgısının artması
- Yüz bölgesinde şişme
- Kötü nefes kokusu
- İştahsızlık ve kilo kaybı
- Çiğneme esnasında veya temas durumunda ağız bölgesinde ağrı hissi
- Yeme veya içmede zorlanma
- Dişlerde gevşeme ve bazen diş dökülmesi
- Ağızdan kan gelmesi
- Ağızda gözle görülür bir kitlenin varlığı
- Özellikle boyun bölgesindeki lenf düğümlerinin büyümesi
Köpeklerde ağız kanseri ve tümörleri birçok farklı formda olabilir. Köpeğinizin klinik belirtileri tümörün konumuna, tümör tipine, tümör boyutuna ve yayılmanın varlığına bağlı olarak değişebilir. Melanomlar pigmentli veya pigmentsiz görünür, nodüler veya karnabahar benzeri bir görünüme sahiptir. Bu tümörler dişlerin etrafındaki diş etlerinde veya damaklarda şişlikler olarak görünebilir. Sıklıkla yaralar ülserleşir ve kanama meydana gelir. Ayrıca enfekte olabilirler. Bu tümörler dışarıdan küçük görünebilir ancak beklenenden daha derin dokulara yayılmış olma ihtimalleri vardır.
Ağız ağrısı genellikle belirgindir. Özellikle kemiğe kadar uzanan ve kemikleri etkileyen tümörlerde bu daha çok karşımıza çıkar.
Köpeklerde Ağız Kanserinin Teşhisi ve Tedavisi
Köpeğinizin de çeşitli belirtiler varsa ve ağız kanseri olduğundan şüpheleniyorsanız; veteriner hekim fiziksel muayene ile başlayarak belirli testler yapacaktır. Ağızda bir kitle varsa, kanser hücrelerinin varlığını ve türünü belirlemek ağızdaki kitlenin ince iğne aspirasyonu veya biyopsisi önerilecektir. Kanser teşhis edildikten sonra ultrason, BT taraması veya MR’da önerilebilir.
Köpeğinizin genel sağlık durumunu ve organ fonksiyonlarını değerlendirmek, ayrıca vücudun başka yerlerinde kanser belirtileri olup olmadığını kontrol etmek için kan testleri ve röntgenlerde kullanılacaktır.
Köpek ağız kanserinde cerrahi müdahale genellikle ilk tercih edilen tedavi yöntemidir. Ancak tümör çoğu zaman vücudun diğer bölgelerine yayılmış olduğundan iyileşme sağlanamayabilir. Tümörü çevreleyen büyük miktarda kemik ve doku da bölgedeki kanserli hücreler ile beraber (bulaşmış olma riskine karşı) çıkarılmak zorunda kalabilir. Bazen bu, çenenin bir kısmının çıkarılması gerektiği anlamına gelir. Ancak çoğu köpek böyle radikal bir ameliyattan sonra bile toparlanabilir.
Cerrahi müdahale ile tamamen çıkarılamayan tümörleri tedavi etmek için radyasyon tedavisi kullanılabilir. Köpeklerde ağız kanserleri kemoterapiye iyi yanıt vermez. Ancak köpeklerde ağız melanomları için bir tür immünoterapi mevcuttur. Bazı kanserler hızla yayılırken bazıları ise yayılmaz; bu nedenle köpeğinizin ağız kanserinin tedavisi ve prognozu, mevcut olan kanser türüne bağlı olacaktır.