Irklara Göre Sığırlarda Karkas Oranı

Özellikle et üretimi amacıyla beslenen sığırlarda karkas oranı oldukça önemli olan kriterlerden birisidir. Kısaca karkas hayvan kesildikten sonra deri, iç organlar, baş, ayaklar uzaklaştırıldıktan sonra kalan et ve kemik kısmıdır. Et üretimi amacıyla beslenen sığır, koyun gibi hayvanlarda verimin değerlendirilmesi için kullanılan bir terimdir.

Sığırlarda karkas oranını etkileyen çeşitli faktörler vardır. Bunlar arasında önemli olarak sayabileceklerimiz ırk, genetik, yaş, cinsiyet, beslenme koşulları, bakım koşulları, sağlık durumu ve hareket durumudur. Şimdi kısaca bu faktörlerden bahsedelim.

Irk ve Genetik Faktörler: Sığırlarda karkas oranını etkileyen en önemli faktördür. Her ırkın kendine has özellikleri olduğu gibi kendine has karkas oranı da vardır. Özellikle etçi sığır ırklarında karkas oranı genellikle daha yüksektir. Irk ile beraber yapılan seleksiyon ve genetik çalışmalarda karkas oranını etkiler.
Beslenme Programı: Karkas oranını etkileyen bir diğer önemli faktör beslenmedir. Hayvanın beslenmesinde kullanılan yemler ve yem hammaddeleri ile genel beslenme alışkanlıkları karkas oranını etkiler. Dengeli bir beslenme programı ve yüksek kaliteli yemler ile beslenen hayvanlarda kas gelişimi ve dolayısıyla karkas oranını daha iyi olacaktır.
Yaş ve Cinsiyet: Yaş ve cinsiyet sığırlarda karkas oranını etkileyen bir diğer önemli faktördür. Genellikle erkek sığırların karkas oranı dişilere göre daha yüksektir. Aynı şekilde genç hayvanlarda bu oran yaşlı hayvanlara göre daha yüksektir.

Özellikle besi üretim çiftlikleri için oldukça önemli olan karkas oranı sığır ırklarına göre farklılık göstermektedir. Yüksek karkas oranına sahip ırklar genellikle daha çekici gibi görünse de ırk seçiminde birçok farklı faktörü dikkate almak gerekir.

Konu İçeriği

Irklara Göre Sığırlarda Karkas Oranı

Ülkemizde yaygın olarak beslenen bazı popüler sığır ırklarının karkas oranlarına geçmeden önce tekrar hatırlatmamız gereken birkaç husus olduğunu düşünüyoruz. Karkas oranı genel olarak yapılan çalışmalar sonucunda elde edilmiş bir değer olsa da bireysel olarak hayvandan hayvana fark edebilir. Ayrıca yukarıda saydığımız genetik, yaş, cinsiyet, beslenme ve bakım koşullarına göre değişiklik gösterebilir.

Simental Karkas Oranı: Ülkemizde yaygın olarak beslenen ırklardan birisidir. Kombine bir ırk olması ve ülkemize uyum sağlaması sebebiyle ciddi anlamda tercih edilir. Simental sığırlarda karkas oranı %60 ile %65 arasındadır.
Angus Karkas Oranı: Son yıllarda artan hayvan ithalatı ile beraber sık duyduğumuz ırklardan birisidir. Angus ırkı et verimi ve kalitesi ile bilinen bir ırktır. Anguslarda karkas oranı %60 ile %65 arasında değişmektedir.
Holstein Karkas Oranı: Ülkemizdeki en popüler sığır ırkı olduğunu söyleyebiliriz. Bu ırk süt üretimi için kullanılıyor olsa da doğan erkek buzağılar malum et üretimi için değerlendirilmektedir. Bu nedenle karkas oranı da önemlidir. Holstein sığırlarda karkas oranı %55 ila %60 arasında değişmektedir.
Montofon Karkas Oranı: Ülkemizde yine yaygın olarak beslenen sığır ırklarından birisidir. Süt üretiminde de yaygın olarak kullanılır. Dayanıklı ve adapte olma yeteneği iyi bir ırktır. Montofon sığırlarda karkas oranı %55 ile %60 arasında değişmektedir.
Hereford Karkas Oranı: Hereford ırkı hem et hem de süt üretimi için yetiştirilen popüler ırklardan birisidir. Genel olarak hereford sığırlarda karkas oranı %58 ile %62 arasında değişmektedir.
Esmer Karkas Oranı: Esmer sığır ırkı ülkemizde de yaygın olarak beslenen, hem süt hem de et üretimi için kullanılan kombine bir ırktır. Karkas oranı %55 ila %60 arasında değişmektedir.
Limuzin Karkas Oranı: Fransa kökenli olan bu ırk etçi sığır ırklarından birisidir ve tüm dünyada et üretimi amacıyla popüler olan bir ırktır. Kesim sonrasında karkas oranları genellikle %58 ila %62 arasındadır.
Charolais Karkas Oranı: Yine etçi sığır ırklarından birisidir ve bu ırkında kökeni Fransa’dır. Et üretiminin yanında et kalitesinin de iyi olduğu bir ırktır. Charolais sığırlarında ortalama karkas oranı %60 ile %65 arasında değişmektedir.
Brahman Karkas Oranı: Yine etçi olan sığır ırklarından birisidir. Özellikle sıcak iklimlere karşı dayanıklı olan bir ırktır. Brahman sığırlarda ortalama karkas oranı %55-%60 arasındadır.
Gelbvieh (Alman Sarı) Karkas Oranı: Hem et hem de süt üretimi amacıyla kullanılan kombine bir sığır ırkıdır. Bu ırk Almanya kökenlidir. Karkas oranları genellikle %58 ila %63 arasındadır.

Yukarıda genellikle tüm dünya tarafından tanınan popüler sığır ırklarının karkas oranlarını vermiştik. Ülkemizde aynı zamanda yerli ırklar dediğimiz ırklarda yaygın olarak beslenmektedir. Boz Irk, Yerli Kara, Doğu Anadolu Kırmızısı ve Güney Anadolu Kırmızısı bunlar arasında en popüler olanlardır. Yerli sığır ırklarımızda karkas oranları genellikle %55 ile %60 arasında değişmektedir.

Koyunlarda karkas oranı sığırlara göre farklılık göstermektedir. Koyunlarda karkas oranı hakkında detaylı bilgiye “Koyunlarda Karkas Oranı ve Karkas Hesaplama” konumuzdan ulaşabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Karkasın yüzde kaçı ettir?

Karkastaki et oranı ırk, yaş, cinsiyet gibi faktörlere bağlı olarak değişmek ile beraber -ortalama olarak karkasın %75-80’i etten yani kaslardan oluşmuştur.

Bir sığırdan ne kadar et çıkar?

Kesilen bir sığırda ortalama olarak %60 civarında karkas oranı bulunmaktadır. Bunun ise yaklaşık %75-80 kadarı etten oluşur. Yani 500 kilogram ağırlığa sahip bir sığırdan 300 kilogram karkas elde edilir. Bunun ise yaklaşık 230 kilogramı ettir.

Canlı hayvanın yüzde kaçı ettir?

Canlı hayvanlarda karkas oranı yaklaşık %60, karkastaki et oranı ise yaklaşık %75’dir. Bu kapsamda canlı hayvanın yaklaşık olarak %45’inin et olduğunu söyleyebiliriz. Tabi ki ırk, yaş, cinsiyet gibi çok fazla faktöre göre bu oran değişebilir.